Ս. ՔԻՐԵՄԻՋՅԱՆ - Հեղինակ՝ ADMIN. Tuesday, November 27, 2012 16:15 - 15 քննարկում
Լիա Ավետիսյանի պատասխանը «Զգուշացե՛ք, նորեն կեղծիք է» հոդվածի հեղինակ Արա Հովհաննեսյանին:
Բարև, Վանո: Այդ դո՞ւ ե թակնվել Արա Հովհաննեսյանի անվան տակ՝ քո կատարյալ Քաթար թակստոցում: Լավ է, որ վերադառնում ես քո գրական գործունեությանը՝ թեպետ, այս ատելությամբ լի հոդվածաշարով: Մի գուցե մի օր գի՞րք էլ գրես, թե չէ՝ վերջինն, որքան հիշում եմ, «գնդակ, գնդակ, իմ գնդակն» էր, իսկ դա գրաքննադատությունից վեր է: Վերադառնանք բուն թեմային: Պրոֆեսսոր Փիլիքեանը, ինչպես նաև բազում հայ փայլուն մտավորականներ, չի՛ կարող բացարձակ ճշմարտության տերը լինել, ինչպես նաև լուսահոգի Գավուկչյանը, Սարգսյանը ե ուրիշներ. թեպետ տաղանդավոր, բայց մարդ են, Աստված չեն:Բայց յուրաքանչյուրը մի նո՛ր գաղափար, նո՛ր շունչ բերեց հայագիտություն: Ասում են, սերը սկսվում է զարմանքից: Ինձ համար ցանկացած գրքի ընթերցումը (իսկ ես շա՜տ եմ կարդում) կարևորվում է այն բանով, որ հեղինակը կարողացել է զարմացնել ինձ՝ իր նոր, ուրույն մոտեցմամբ, հազար ու մի անգամ ծամծմած հարցում: Նույնը կատարվեց Փիլիկեանի գրքի հետ կապված, երբ գտա Նոյան տապանի իր բովանդակային մեկնաբանությունն, ինչը, համայձայնվիր, անհամեմատ ավելի տրամաբանական է, քան Խայֆայից ելած-եկած օտաարերկրյա նավակը: Նույնը վերաբերում է Պրոֆեսսորի լեզվի միջուկային տեսությանը, որը շատ մոտ է իմ սեփական մոտեցմանը: Բա չուրախանա՞նք. լվացած չոջուխին ջրի հետ դուրս թափե՞նք: Հիմա եբրաեցոց մասին: Շա՜տ վաղուց ագրեսիվ են իրենց քարոզներում, այնքա՛ն ագրեսիվ, որ կարողացել են լվանալ նույնիսկ լավագույն ուղեղները: Ես նրանց համարում եմ ո՛չ թե ազգ, այլ կոռպոռացիա, քանի որ բացառում եմ, որ իրեն հին ազգ հայտարարած հանրույթը չունենա սեփական տարազը (իրենց նույնիսկ օրտոդոքս-պահպանողականները որպես տարազ հագնում են Եվրոպայի 19-րդ դարի տղամարդու կոստյում և գլխարկ); երաշտական կանոնը («Հավա Նագիլան» հաշիվ չէ ); խոհանոցը («մացան» կերակուր չէ, այլ հակառակը. մարդակերության դրսևորում); պարի ազգային համակարգը (մի հատիկ 7.40ն էլ չհաշվենք), հեքիաթների շտեմարանը, բառբարները (այլ ազգի լեզուների հիման վրա ստեղծած սեփական ժարգոնները՝ բառբար կամ լեզու չե՛ն համարվում) և այլն, և այլն, և այլն: Սա նշանակում է, որ ազգ ամենևին էլ չեն: Ապա ի՞նչ են: Եկեք՝ փորձենք հասկանալ: Միասնաբար, այլ ոչ թե՝ իրար հեգնելով ու մերժելով: Սա ո՛չ միայն հայերիս, այլև ողջ մարդկության, տիեզերական լորջության խնդիր է: Իսկ այն բանը, որ այստե՛ղ են ժամանակին առաջացել, նրանք մեզանից շատ ավելի վաղ գիտեին: Սակայն մի՞ թե Սեմից էին սեռել, ինչպես և արաբները: Մի գուցե՝ Քամից, որ անարգել էր հորը՝ Նոյին, ու դրա՛ համար վտարվե՞լ:Ես ունեմ իմ սեփական տեսակետը: Միևնույն ժամանակ պետք է խոստովանեմ, որ իրենցից բան եմ սովորում: Օրինակ, հայը ի՜նչ գյուտի տեր էլ լինի, ի՜նչ հանճարեղ բան էլ ստեղծի՝ նրանք երբեք անունը չեն տալիս, լրում են: Դա նրանց «լրության դավադրությունն» է (որին վերջերս էլ ես՝ եմ մատնել նրանց իմ գրքերում ու հոդվածներում): Իսկ մենք ի՞նչ ենք անում (և այդ թվում Յուրի Սարգսյանն ու հարգարժան Պր. Փիլիքեանը): Նրանցի՛ց ենք սկսում ցանկացած հայագիտական աշխատություն, ու նրանցով վերջացնում: Դա ո՛չ միայն ուղեղների լվացման հետևանք է, այլ նաև համազգային անզգուշության դրսևորում, որից անհրաժեշտ է ձերբազատվել: Այսօր ինձ քաջ ծանոթ՝ գիտակ, խելացի ու խիզախ հայ մտավորականներ, ինչպիսիք են Արմեն Դավթյանը, Լեյլա Սիմոնյանը, Գոհար Նիկողոսյանը, Անժելլա Տերյանը, Գրիգոր Բրությանը, Արման Ռեվազյանը և տարեց, բայց պրպտող ու գրիչը վայր չդնող ակադեմիկոս Նիկոլայ Հովհաննիսյանը և բազում այլ հրաշալի հայեր կատարում են կարևորագույն հետազոտություններն ու գրում այդ մասին սեփական գրքերում: Ինչի մասին մենք երազել չէինք կարող դեռևս 20 տարի առաջ:Ես կարծում եմ, որ ակադեմիկոս Հերունին, որին այդքա՜ն շատ վիրավորեցին, անարգեցին, այս հրաշալի փուլի հիմնադիրներից էր: Փոխվել է ժամանակը, փոխվել ենք մենք: Եվ փառք Աստծուն, որ այդպես է: Սակայն չի փոխվել պետական համակարգի մոտեցումը, որը 30-ականների հալածանքները փոխարինել է պիտակներ բաժանելով: Կար ժամանակ, որ «դիլետանտ» էին անվանում, բայց որ տեսան, որ մեր միջև կան բազմաթիվ մասնագետներ, պիտակը փոխեցին: Այսօր ազնիվ հայագետը անվանվում է ակադեմիական և իշխանական շրջանակներում «գավարական» մտավորական: Անշուշտ, ոչ մեկս չենք հետազոտում՝ բարձր պարգևների կամ պաշտոնների համար: Սակայն եթե պետությունդ էլ քեզ չի՛ նկատում, շատ ավելի շատ է կարևորվում այն մթնոլորդն ազգիդ մեջ, որը սնում է մտավորականին, ոգեվորում: Ուստի իմ խնդրանքն է թե՝ քեզ, թե բոլոր այլ բանախոսներին, անկախ այն բանից, հետազոտելու, արդյունքը շարադրելու շնորհքն ունեն՝ թե ոչ. եկեք՝ փոխենք մտքերի փոխանակման տոնայնությունը, անհամաձայնության դեպքու՛մ էլ մնանք կիրթ և իրար հարգող: Չվանենք այն խիզախներին, որ դուրս են գալիս առճակատմանը՝ համապարփակ ստի դեմ, մեր ազգի հարցում:Չէ՞ որ խոսքի առարկան գիտելիքն է, այլ ոչ թե՝ ապրանքը: Վերջերս ժայտկած վերլուծականներից հետո՝ սպասում ենք նաև ք՛ո սեփական վերլուծություններն ու գրքերը: Խոստանում եմ նկատել լավը: Դեկտեմբերի մեկից Keghart.com կայքում սկսելու են հրապարակել իմ հոդվածաշարը՝ հայոց լեզվի և գրերի վերաբերյալ (անգլերեն): Հրավիրում եմ կարդաս և մեկնաբանես, առավելապես՝ եթե գրածներդ պարունակեն հայ համակիր մտավորականի մի՛տք և ոչ թե՝ թափառականի լեղի: Լիա Ավետիսյան 27 nov. 2012 |
15 քննարկումներ
Hasmik